Borsada Devre Kesici Ne Demek, Neden Uygulanır?

Hisse devre kesici borsada sık karşılaşılan terimler arasında yer alır. Devre kesicinin süresi, hisseyi nasıl etkilediği ve ne zaman etki ettiği gibi unsurlar değişiklik gösterebilir. Devre kesici ani ve yüksek fiyat değişimlerinde yatırımcıyı korumak için uygulanan bir prosedürdür. Çoğunlukla fayda amacı taşınsa da negatif sonuçlar ile de karşılaşılabilir. Devre kesici sistemi kendi içerisinde farklı gruplara ayrılabilir ve bu gruplardan birisi de Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemidir.

Bu sistemde yer alan kişiler yıldız ya da ana pazarda yer alırlar. Borsa devre kesici yatırımcıları değişikliklerden korumak ve zarar görmelerini engellemek için ortaya çıkarılmıştır. Spekülatif durumlar yaratılması sebebiyle gerçekçi olmayan durumlarda da borsada devre kesici ile karşılaşılabilir. Bu ise negatif etki bırakan bir durumdur.

Devre Kesici Hisseyi Nasıl Etkiler?

Devre kesiciden hissenin etkilenmesi negatif yönde olabilmektedir. Bir hisseye devre kesici uygulanır ise o hissenin emir toplama süreci bitirilmektedir. Emir toplama sürecinden en başa dönülür ve işlemler tek fiyat üzerinden devam ettirilir. Tek fiyat ilkesinin bozulması ise oldukça zordur. Devre kesici uygulanan bir hissenin emir toplama süreci de yavaşlayabilmektedir.

Hisse Ne Zaman Devre Keser?

Hisse devrinin kesilmesi borsanın genel durumuna bağlıdır. Borsa İstanbul 100 endeks listesine göre hareket edilir. BİST 100 endeksinin kapanışına göre hareket edilen bu süreçte devre kesimi öncelikle paylara ayrılır. Bu paylara göre ise devre kesimi belirlenir. Hissenin üzerinde ne zaman devre kesimi yapılacağı bazen tahmin edilebilse de bazı durumlarda tahmin edilememektedir. Bu sebep ile de borsa ve hisse takibinin iyi yapılması ve profesyonel kişilerden destek alınması önemli olabilmektedir. Borsa devre kesici sistemini bilen kişiler ile çalışmak hisselerin en az zarar ile kurtarılmasını da sağlar.

Hisse Devre Kesicinin Etki Süresi Nedir?

Hisse devre kesici süresi 15 dakikadır. 2020 yılında yapılan iyileştirmeler öncesinde bu süre 30 dakikaydı. 30 dakikalık süre boyunca uygulanan bu işlem 2022 yılında 15 dakika olarak uygulanmaktadır. Aynı zamanda devre kesici öncesinde eşleştirme yapılmakta ve bunun için de ortalama 2 dakikalık süre alınmaktadır. Devre kesici süreci toplam da 17 dakikalık bir süreyi kapsamaktadır. Her ne kadar 15 dakikalık bir süreç olsa da Borsa İstanbul tarafından bu sürenin uzatılması ve kısaltılması mümkündür. Borsa İstanbul tarafından karar verilen bu süre her an değiştirilebilir. Bu süreler aynı gün içerisinde değiştirilebileceği gibi haftalar sonra da değişiklik yapılabilir. Yatırımcılar ve hisse senedi sahipleri ne zaman ve ne kadarlık bir süre ile devre kesiciyle karşılaşacaklarını bazı zamanlarda bilememektedir.

Devre Kesici Pazar Süreleri Nedir?

Devre kesici ve borsa pazarı birbirine bağlıdır ve borsa pazarı iki grupta incelenir. Bu gruplar şu şekilde isimlendirilmiştir:

• Yıldız Pazar
• Ana Pazar

Bu iki grubun içeriği birbirine benze de özellikle süre olarak farklılık gösterir. Yıldız pazarın içerisinde 2 grup yer alır ve bu grupların devre kesici süreleri en fazla 5 dakika ve oran ise yüzde 10’dur. Ana pazarda da 2 grup bulunur ve bu gruplara verilen en yüksek zaman 25 dakika en düşük oran ise yüzde 7,5 olarak belirlenmiştir. Emir toplama süresi grup 1 için 15 dakika, grup 2 için ise 25 dakika olacak şekilde kurgulanmıştır. Borsa devre kesici farklı gruplara ve kategorilere ayrılsa da temel amaç yatırımcının zarar görmesini durdurmaktır. Devre kesici Pazar süreleri gruplara göre değişir.