İşsizlik Maaşı

İşsizlik Maaşı
Ekonomik nedenlerden dolayı insanlar bir yerlerde çalışmak için iş arayışı içerisinde olurlar. Günlerce iş arayan kişiler bazen iş bulamayabiliyor. İş bulamayanlar için devreye işsizlik maaşı giriyor. İşsizlik maaşı İŞKUR üzerinden veriliyor. İŞKUR’a kayıtlı olan ve iş bulamayan kişiler aranan şartları sağladıkları takdirde işsizlik maaşı almaya hak kazanırlar. İşsizlik ödeneği 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na göre veriliyor. Sigortalı olan işsizler iş bulamadıkları süre boyunca kanun tarafından belirtilen süreye göre işsizlik ödeneği alır. İşsizlik ödeneği yine İşsizlik Sigortası kanunu kapsamında belirtilen miktarda yapılan bir ödemedir. Bu ödeme sayesinde işsiz kalan kişiler az olsa da bir süreliğine para alabiliyor.
İşsizlik Maaşından Yararlanma Koşulları Nelerdir?
İşsizlik Sigortası Kanunu’nda belirtilen şartlara uygun olan her vatandaş belirtilen süre boyunca işsizlik maaşından yararlanmaya hak kazanır. Yeniden iş bulan kişilerin almış oldukları işsizlik maaşı kesilir. İşsizlik maaşından yararlanmamanın bazı koşulları bulunuyor. Bu koşullar arasında;
- Ödenek alacak kişinin kendi kusuru veya isteğiyle işsiz kalmaması yani başkası tarafından çıkarılarak işsiz kalması
- Hizmetinin sona ermesinden önceki 120 gün hizmete tabi olması
- Kişinin hizmetinin feshinden önceki son 3 yıl içerisinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olması
- Hizmet akdinden sonra en geç 30 gün içerisinde İŞKUR’a online ya da şahsen başvurması
Aranan şartların yerine getirilmesi durumunda bireylerin yapmış oldukları başvuru en kısa sürede onaylanarak işsizlik ödeneği almaları sağlanır.
İşsizlik Maaşına Başvuru Nasıl Yapılır?
İşsizlik maaşı almak isteyenler için başvuru süreci oldukça kolaydır. İşsizlik maaşı için İŞKUR’a online veya şahsen başvuru yapılması gerekir. İşten çıkarılan kişilerin çıkarıldığı günden en fazla 30 günü geçmemek şartıyla bulundukları bölgedeki en yakın İŞKUR’a kayıt yaptırmaları gerekir. Bunun yanı sıra İŞKUR’a elektronik ortam üzerinden başvuru yapılarak değerlendirme sürecini girilir. Kişilerin 30 gün içerisinde İŞKUR’a başvurmamaları durumunda yapılan başvuruda geç kalınan süre boyunca toplam hak sahipliği süresinden düşülür. Sigortalı bir şekilde çalışan işsizler çıkarıldıktan sonra kanun gereğince iş arayışı içerisinde bulunmaları ve iş almaya hazır olmaları gerekir. Kişi yapmış olduğu işsizlik maaşı başvurusunda başvuru alınırken kişinin iş arama kaydı da hemen yapılmakta ve iş arama durumu güncellenmektedir. Bunun yapılmasının amacı, işsiz kalan kişilerin her türlü danışmanlık, mesleki eğitim ve işe yerleştirme gibi hizmetleri almalarını sağlamaktır. Bu yüzden işsizlik maaşı almak için sadece İŞKUR’a başvurulmalıdır. Bunun dışında herhangi bir şekilde vekaletname veya diğer yöntemlerle yapılan başvurular değerlendirmeye alınmamaktadır.
Hizmet Sözleşmesinde Son 120 Gün İçerisinde Kesilmeyen Durumlar
Hizmet sözleşmesi gereğince Kendi isteği dışında işten çıkarılan kişiler işsizlik maaşı almaya hak kazanır. Bunun yanında hizmet sözleşmesi gereğince son 120 gün içerisinde kişilerin sahip olduğu bazı haklar kesilmemektedir. Kesinti sayılmayan durumlar içerisinde;
- Hastalık
- Ücretsiz izin
- Grev
- Kısa çalışma ödeneği
- Doğal afet
- Ekonomik kriz
- Yarım çalışma ödeneği
- Kısmi istihdam
- Hayatı etkileyen olaylar
gibi durumlar hizmet sözleşmesi gereğince devam etmektedir.
Kişilerin prim yatırmamaları sonucu geçen sureler 120 gün şartında yapılan değerlendirmeler sonucunda kesinti olarak sayılmıyor. Bunun yanı sıra kesinti sayılmayan hallerin hizmet sözleşmesi sona eren kişilerin, eksik sayılan gün durumuna bakılmadan son 120 gün içerisindeki dönemde hizmet sözleşmesinin bulunması sonucu şartın sağlanması açısından yeterli olacaktır. İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya başlayan kişiler bazı haklara da sahip olur. İşsizlik maaşı alan kişiler için sunulan hizmetler arasında ilk olarak Genel Sağlık Sigortası Primleri bulunuyor. Daha sonra vatandaş yeni bir iş bulma imkânına sahip olabiliyor. Bu süreç devam ederken kişiler meslek edinme, yetiştirme eğitimi gibi eğitimlere de katılma hakkına sahip oluyor.
İşsizlik Ödeneği Ne Kadar Sürer?
İşsizlik ödeneği alan kişilerin ödenekleri işsizlik sigortası kanununda belirtilen şartlara ve gün sayısına göre değişmektedir. İşsizlik ödeneği genel olarak;
- 600 gün çalışan ve işsizlik sigortası primi ödeyen kişiler 180 gün boyunca ödenek alır.
- 900 gün çalışan ve işsizlik sigortası primi ödeyen kişiler 240 gün maaş alır.
- 1080 gün çalışan ve işsizlik sigortası primi ödeyen kişiler 300 gün maaş alır.
Alınan işsizlik maaşı çalışılan sigorta gün sayısına ve yaptırılan pirime göre değişmektedir. İşsizlik maaşı başvuruları kısa bir süre sonra veya bir sonraki ay sonuna kadar sonuçlandırılır. Sonuç olumlu ya da olumsuz olarak başvuru yapan kişiye bildirilir. Maaş almaya hak kazanan kişilerin ödenekleri her ayın 15’inde yapılır. Ödeme tarihi hiçbir şekilde öne çekilemez sadece Aile Çalışma ve Sosyal Hizmet Bakanlığı ödemeyi öne çekebilir. Ayrıca işsizlik ödeneği hiçbir kişiye devredilemez. İşsizlik maaşında kesinti sadece damga vergisi dışında herhangi bir kesinti söz konusu değildir. İşsizlik maaşı PTT Bank şubelerine başvuran kişilere ödenir. Bunun için işsiz kalan kişiler nüfus cüzdanları ile beraber PTT şubelerine başvurmaları gerekir.
İşsizlik Maaşı Alırken Neler Yapılmalıdır?
İşsizlik maaşı alan kişiler maaş aldıkları sürede herhangi bir değişiklik olmaları durumunda 15 gün içerisinde bulundukları bölgedeki en yakın İŞKUR’a bildirerek bilgilerini güncellemeleri gerekir. İşsizlik maaşı alırken herhangi bir değişiklik durumunda yapılması gerekenler şu şekildedir;
- Yurt dışına çıkma
- Bir işte çalışmaya başlama
- İşe geri alınma
- Yaşlılık aylığı alma
- İkametgah adresinin değişmesi
- Silah altına alınma
gibi durumlar söz konusu olması durumunda hemen yapılan değişiklikler bildirilmelidir. Değişiklikler ya en yakın İŞKUR’a ya da Alo 170’e bildirilerek düzeltilmelidir. Eğer işsizlik maaşı alan kişiler kendi kusurları olduğu sürece yapılan bilgi değişikliklerini bildirmez ve halen işsizlik maaşı almaya devam ederlerse yapılan tüm fazla ödemeler yasal çerçeve gereğince faizi ile birlikte geri ödenmek zorundadır.
Yarım Çalışma Ödeneği Nedir?
Yarım çalışma ödeneği, annelik izni kullanan ve iznin bitiminden sonra haftalık olarak çalışılan sürenin yarısı kadar izin verilen kişilerin sigorta kanununda belirtilen şartları sağlamaları halinde çalışmadıkları süre boyunca yapılan ödenektir. Yarım çalışma ödeneğinden yararlanmak için, kişilerin doğum yapmadan önceki üç yılına ait 600 gün işsizlik sigorta primine sahip olmaları ve bunu bildirmeleri gerekir. Daha sonra annelik izni bittiğinde bulunulan yerdeki İŞKUR’a doğum sonrası çalışma belgesi adı altında başvurunun yapılması gerekir. Başvuru işlemleri çalışma belgesi ile birlikte en yakın İŞKUR’a yapılır.
Yarım Çalışma Ödeneği Süresi Ne Kadardır?
Yarım çalışma ödeneği almak isteyenlerin alacakları ödenek süresi, yapmış oldukları doğuma göre değişir. Yarım çalışma ödeneği süresi şöyledir:
- İlk defa doğum yapanlar en fazla 30 gün
- İkinci defa doğum yapanlar en fazla 60 gün
- Sonraki yıllarda doğum yapanlar en fazla 90 gün
- Çocuk engelli olarak dünyaya gelmiş ise 180 gün
olacak şekilde kişiler yarım çalışma ödeneği almaya hak kazanır. Çalışan kişinin almış olduğu ücret ne kadar olursa olsun, alınmak istenen yarım çalışma ödeneği kişiye günlük olarak belirlenen asgari ücretin brüt tutarı kadar ödenir. Bu ödenekte de işsizlik maaşında olduğu gibi sadece damga vergisi kesintisi yapılarak diğer kesintiler yapılmamaktadır.