Ay’ın Yüzey Sıcaklığı Gün İçerisinde Kaç Derece Olmaktadır?

Ay Dünya’nın tek doğal uydusudur. Dünya ile Ay arasında yaklaşık 384 bin kilometre olmakla birlikte Ay’ın çapı Dünya’nın çapının dörtte birinden biraz fazladır. Ay’ın yerçekimi ise Dünya’nın yerçekiminin altıda biri kadardır. Yani Dünya‘da 60 kilo ağırlıkta olan bir insan Ay’da 10 kilo ağırlığa tekabül eder.

Günümüzden yaklaşık 4 milyar yıl önce Mars boyutlarında olan Theia, diğer bir adı Orpheus olan bir ön-gezegen Dünya’ya çarptı ve Dünya’dan kopan parçalar uzayın derinliklerine sürüklendi. Dünya’nın yörüngesinde kalan parçalar ise Ay’ı oluşturdu. Bu olaya Büyük Çarpışma Hipotezi denir.

Ay’ın Özellikleri

• Ay’ın iki yüzü: Ay Dünya’nın yörüngesinde eş zamanlı hareket eder. Bu özelliğinden dolayı Ay’ın hep aynı yüzünü görürüz. Ay’ın oluşumunun ilk zamanlarında Ay’ın dönme hızı git gide yavaşladı. Sonradan ise Dünya’nın kütlesi nedeniyle oluşan gelgitlere bağlı sürtünme etkilerinin artmasıyla günümüzdeki konumunda kilitlendi. Ay’ın Dünya’ya karşı olan yüzüne Ay’ın görünen yüzü, diğer tarafına da Ay’ın öteki yüzü denir.
• Ay denizleri: Ay’ın yüzeyinde bulunan karanlık düzlüklere Ay denizi denir. Eski çağlardaki bilim insanları bu düzlüklerin su olduğunu söylese de günümüzde bu düzlüklerin katılaşmış bazalt olduğu bilinmektedir. Ay’ın yüzeyine çarpan göktaşları yüzeyde lav oluşturmuş ve bu oluşan lavlar kuruyarak bazalta dönüşmüşlerdir.
• Ay dağları: Ay’ın yüzeyinde bulunan açık renkli bölgelere Ay dağları denir. Ay denizlerinden daha yüksekte oldukları için bu adı almışlardır.
• Kraterler:  Ay’ın yüzeyinde gök cisimlerinin çarpmasıyla oluşan birçok krater vardır. Yaklaşık yarım milyon krater Ay yüzeyinde bulunmaktadır ve her 24 saatte bir 5 tane gök cisminin çarptığı düşünülmektedir.
• Ay’ın Atmosferi: Neredeyse vakum sayılabilecek incecik bir atmosferi vardır. Bu küçük kütleli atmosfer basıncı Dünya’daki basınca nazaran daha azdır ve gün içerisinde çeşitlilik göstermektedir. Dünya üzerinden yapılan incelemelere göre atmosferinde soydum (Na) ve potasyum (K) gibi elementlerin varlığı görülmüştür.

Nasa bilim adamları Apollo görevlerinden toplanan Ay magma örneklerini incelediğinde, yaklaşık 3 ile 4 milyar yıl önce Ay’ın 70 milyon yıllık bir dönemi boyunca göreceli olarak kalın bir atmosfere sahip olduğu açığa çıkmıştır. Ay’daki volkanik hareketler sonucunda ortaya çıkan bu kalın atmosfer tabakasının Mars’ın günümüz atmosferinden iki kat daha fazla olduğu söylenir.

Bu bilgileri göz önünde bulundurursak, Ay’ın atmosferi yüzeyine çarpan gök cisimleri sebebiyle yok denecek kadar azdır. Bu yüzden Ay yüzeyindeki sıcaklık dengeli olmadığı için Ay’ın yüzey sıcaklığı gündüzleri 107 derece, geceleri ise -153 derece civarındadır.